SARAYBOSNA (AA) - Bosna Hersek'te 1992-1995'teki savaşta on binlerce kişinin katledilmesinden sorumlu olduğu için "Bosna Kasabı" olarak bilinen Radovan Karadzic'in 24 Mart 2016'da 10 ayrı suçtan 40 yıl hapis cezası almasının üzerinden 9 yıl geçti.
Avrupa'da İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra işlenmiş en büyük savaş suçlarının sorumlusu ve Sırpların Boşnaklara karşı işlediği soykırım, katliam, etnik temizlik ve tecavüz suçlarının elebaşı Karadzic, hakkında 1995'te yakalanma kararı çıkmasına rağmen uzun yıllar "Dragan David Dabic" kimliğiyle Sırbistan'da yaşadı.
Karadzic, Bosna Hersek'te Sırpların soykırıma varan suçlar işlediği savaştan yıllar sonra 2008 yılında Sırbistan'ın başkenti Belgrad'da bir otobüste yakalandı.
Tanınmamak için ismi gibi imajını da değiştiren, dağınık saçları ve zayıflamış haliyle çekilen fotoğrafı dünya medyasında yer alan Karadzic, yargılanmak üzere Hollanda'nın Lahey kentine götürüldü.
Karadzic, Lahey'deki eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesince 24 Mart 2016'da soykırım, savaş suçları ve insanlığa karşı suçlardan 40 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Daha sonra Lahey'deki Uluslararası Ceza Mahkemeleri Mekanizması Temyiz Konseyi, Karadzic hakkında 2016'da 10 ayrı suçtan verilen 40 yıl hapis cezası kararını 2019'da bozarak uluslararası kamuoyunda "Bosna Kasabı" olarak da bilinen Karadzic'i müebbet hapse mahkum etti.
Srebrenitsa'daki soykırımdan da suçlu bulunan Karadzic, bugün hapishanede cezasını çekiyor.
- Radovan Karadzic kimdir?
Bugün Karadağ sınırları içinde kalan Petnijca beldesinde 19 Haziran 1945'te doğan Karadzic, Saraybosna Üniversitesinde psikoloji eğitimi aldıktan sonra bir süre şehrin en büyük hastanesi konumundaki Kosevo'da çalıştı.
Bosna Hersek'te 1989'da kurulan Sırp Demokrat Partisinin (SDS) kurucularından olan Karadzic, ülkedeki savaşın patlak vermesinden hemen önce ilan edilen Sırp Cumhuriyeti'nin (RS) de ilk başkanı oldu.
- Bosna Savaşı ve Karadzic'in rolü
Sırp meclisi, 21 Aralık 1991'de Yugoslavya içinde federal yapı olarak Bosna Hersek Sırp Cumhuriyeti'nin kurulması ve Krajina Sırp Cumhuriyeti'nin tanınması kararı aldı. Bu karar temelinde, 9 Ocak 1992'de Bosna Hersek Sırp Halkı Cumhuriyeti ilan edildi.
Savaş ve soykırım suçlusu Sırp lider Karadzic, o dönemde yaptığı konuşmada, "Bağımsız Bosna Hersek'i (Saraybosna yakınlarındaki) Kozje Köprüsü'nden öteye hiç kimsenin götüremeyeceğini zira Pale'nin artık Yugoslavya olduğunu" ifade etti.
Bosna Hersek, 29 Şubat-1 Mart 1992'de yapılan referandumun ardından bağımsızlığını ilan etti. Referandumun hemen akabinde Sırpların kontrolündeki Yugoslav ordusu ve Sırp paramiliter birlikler, Müslüman Boşnaklara karşı etnik temizlik başlattı.
Avrupa'nın ortasında 3,5 yıldan fazla süren savaş boyunca çok büyük sivil katliamlar, işkenceler, etnik temizlikler, sürgünler ve soykırım yapıldı.
Sırp komutan Ratko Mladic'in emrindeki birlikler, Temmuz 1995'te ülkenin doğusundaki Srebrenitsa şehri ve civarında sadece birkaç günde en az 8 bin 372 Boşnak sivili katletti.
Prijedor, Foca, Zvornik ve Visegrad gibi birçok şehirde, yapılan etnik temizlik nedeniyle neredeyse hiç Boşnak bırakılmadı.
Yüz binlerce insanın hayatını kaybettiği, milyonlarcasının evlerini terk etmek zorunda kaldığı, kadınların tecavüze uğradığı, sivillerin toplama kamplarında işkence gördüğü savaş, 21 Kasım 1995'te Dayton Barış Antlaşması'nın imzalanmasıyla sona erdi.
Muhabir: İsmail Özdemir
