İSTANBUL (AA) - Haftalardır süren satış baskısının ardından emtia piyasasında geçen hafta yükselişler görüldü.
Çin hükümetinin ekonomiyi canlandırmak için yeni teşvik paketleri açıklayacağına yönelik haber akışı emtia piyasasında geçen hafta risk iştahını destekledi.
ABD ekonomisinde "yumuşak iniş" senaryolarının güç kazanması ve resesyon endişelerinin azalması da varlık fiyatlarını olumlu etkiledi.
ABD'de imalat sanayisi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) ocakta 50,3'le son 15 ayın en yüksek rakamına çıkarak öngörüleri aşarken, söz konusu veri, imalat sanayisinde yeniden genişleme bölgesine girildiğine işaret etti.
Bu durum ülkede ekonomik aktivitenin güçlü kalmaya devam ettiği şeklinde yorumlanırken, ABD'de gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) 2023'ün ekim-aralık döneminde yıllıklandırılmış olarak yüzde 3,3 artış göstererek beklentilerin üzerinde gerçekleşti.
Emtia piyasasındaki yukarı yönlü eğilime karşın altında düşüş eğilimi devam ettiGeçen hafta altının onsu yüzde 0,5 değer kaybederken, gümüş yüzde 1, platin yüzde 1,2, paladyum yüzde 0,8 değer kazandı.
Merkez bankalarının güvercin adımlarının gecikebileceği endişesi altının ons fiyatını baskılamayı sürdürdü. Hindistan'ın gümüş ithalatına ilişkin vergileri artırdığına yönelik haberlerin maliyet baskılarına ilişkin endişeleri öne çıkarmasıyla gümüş fiyatları arttı.
Baz metallere bakıldığında, geçen hafta tezgah üstü piyasada bakır yüzde 1,8, kurşun yüzde 2,5, alüminyum yüzde 3, nikel yüzde 1,6, çinko yüzde 2,3 arttı.
Analistler, fiziki piyasada bakır açığının söz konusu olduğunu belirtti. Çin'in 2023 yılında kayda değer derecede bakır tükettiğini ifade eden analistler, bunun da talebin güçlü olduğunu gösterdiğini aktardı.
Çin’in zayıflayan inşaat piyasası göz önünde olmasına karşın ülke askeri ve ulusal güvenlik alanları için de bakır talebinde bulunuyor. Çin'in yanı sıra Avrupa ve Hindistan da yeşil ekonomi, çevresel sosyal ve kurumsal yönetişim gibi alanlarda etkili olmak için bakıra yöneliyor.
Avrupa Birliği'nin (AB) Rus alüminyumuna yeni yaptırımlar uygulayabileceğine yönelik endişelerle alüminyum fiyatları yükseldi.
Enerji grubu da geçen hafta emtia fiyatlarındaki pozitif seyre önemli katkıda bulundu.
Haftayı Brent petrol yüzde 6,2, New York Ticaret Borsası'nda işlem gören doğal gaz yüzde 7,9 kazançla tamamladı.
Petrol fiyatları, dünyanın en çok petrol tüketen ülkesi ABD'de petrol talebinin arttığını gösteren verilerin ve Çin'de ekonomik toparlanma sinyallerinin etkisiyle yükseldi.
ABD Enerji Enformasyon İdaresinin (EIA) resmi stok verilerine göre, ülkedeki ticari ham petrol stokları bir önceki hafta yaklaşık 9 milyon 200 bin varil azaldı. Beklenti stokların 3 milyon varil azalması yönündeydi. Stoklarda beklentinin üzerinde gerçekleşen düşüş dünyanın en çok petrol tüketen ülkesi ABD'de talebin yüksek olduğuna işaret ederek petrol fiyatlarını yukarı yönlü destekledi.
Analistler, bu durumun, ülkedeki deflasyonist baskıyı azaltarak risk iştahını besleyebileceğini tahmin ediyor.
Petrol zengini Orta Doğu'da süren gerginliğin küresel petrol arzını sekteye uğratacağı endişeleri artmaya devam ediyor. Yemen'de İran destekli Husiler, Aden Körfezi ve Babu'l Mendeb Boğazı'nda bir ABD savaş gemisini vurduklarını ve 2 ticari gemiyi geri dönmeye zorladıklarını bildirmişti. Husilerin Askeri Sözcüsü Yahya Seri, yaptığı açıklamada, Kızıldeniz'deki saldırılarını sürdüreceklerini ifade etmişti.
IEA ayrıca, küresel doğal gaz talebinde bu yıl yüzde 2,5'lik güçlü bir artış gerçekleşebileceğini belirterek, jeopolitik riskler ve tedarik tarafına ilişkin endişelerin fiyatlarda yeniden oynaklık yaratabileceğini bildirdi.
Fildişi Sahili ve Gana kaynaklı endişelerle kakao fiyatları zirve tazelemeye devam ediyorTarım grubunda geçen hafta pozitif bir seyir izlendi.
Geçen hafta Chicago Ticaret Borsası'nda işlem gören buğday fiyatı yüzde 1,2, mısır yüzde 0,2, pirinç yüzde 1,8 artış kaydederken, soya fasulyesi yüzde 0,3 azaldı.
ABD'de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange'te işlem gören pamuk yüzde 2,2, kahve yüzde 4,5, şeker yüzde 2, kakao yüzde 2,3 değer kazandı. Kakao, ton başına 4 bin 840 dolarla zirve tazeledi.
Buğday, Orta Doğu ve Kızıldeniz kaynaklı jeopolitik riskler ve Kuzey Amerika ile Avrupa’da talebin artabileceğine yönelik öngörülerle değer kazandı.
Çin’de soya fasulyesi üretiminin 2023’te 20,8 milyon tona, bu ürünün ekili olduğu alanların da 10,5 milyon hektara ulaştığına dair haberlerle birlikte ülkenin gıda güvenliğini desteklemek amacıyla soya fasulyesi ekimini artırmayı planlaması, ürünün fiyatlarının düşmesine neden oldu.
Husilerin Kızıldeniz'de devam eden saldırılarının Asya'dan Avrupa'ya kahve sevkiyatını yavaşlatması ve özellikle Vietnam'daki arza ilişkin sıkıntılar kahve fiyatlarını desteklemeyi sürdürüyor.
Fildişi Sahili ve Gana’da da arza ilişkin görünümün kötüleşmeye devam etmesiyle geçen hafta kakao fiyatları zirve tazeledi.
Muhabir: Burhan Sansarlıoğlu