İSTANBUL (AA) - Emtia piyasasında geçen ay genel olarak pozitif bir seyir izlendi. Merkez bankalarının faiz artırımlarını yakın zamanda sona erdireceğine yönelik beklentilerin güçlenmesi ve dolara olan talebin azalmasıyla emtia piyasasında talep arttı.
Analistler, geçen ay resesyon endişelerinin de öne çıktığını, bu endişelerin, emtia piyasası için olumsuz olsa da ABD Merkez Bankası'nın (Fed) sıkı para politikasına devam edip etmeyeceğine dair soru işaretlerini artırdığını ve emtia piyasasını olumlu etkilediğini ifade etti. Dolara talebin azalması da emtia piyasası için olumlu bir faktör olarak belirlendi.
Geçen ay emtia piyasasında öne çıkan ürün şeker oldu. Intercontinental Exchange'de (ICE) nisan ayında 0,2683 dolarla Ekim 2011'den bu yana en yüksek seviyeyi gören şeker, geçen ayı yüzde 18,4 kazançla tamamladı. Şeker, nisanda emtia piyasasında yatırımcısına en fazla kazandıran ürünlerden biri olarak kayıtlara geçti.
Hindistan'dan yapılan sınırlı ihracat, Pakistan ve Tayland'ın da aralarında bulunduğu diğer ülkelerden gelen cansız tedarik beklentileriyle şeker fiyatları geçen ay yükseldi.
Değişen hava faktörleri şeker fiyatlarını etkilerken, Hindistan'da şeker üretiminin azalacağına yönelik endişeler ve Brezilya hükümetinin biyoyakıtları vergilendirme yöntemini değiştirmek için yaptığı hamle de şeker fiyatlarının yükselmesine neden oldu.
Analistler, Hindistan'da yüksek perakende şeker fiyatlarının hükümetin bu sezon ek ihracata izin vermeyeceği yönündeki beklentileri artırmasının piyasayı daha da zorladığını belirterek, Brezilya'daki hasadın da şeker piyasası üzerinde etkili olduğunu vurguladı.
El Nino hava olayının, şeker üretimini aşağı yönlü etkileyebileceğine dair öngörüler de geçen hafta şeker piyasası üzerinde etkili oldu.
Değerli metallerde sert yükselişlerEmtia piyasasında geçen ay değerli metallerde sert yükselişler görüldü.
Altın yüzde 1, gümüş yüzde 3, paladyum yüzde 3,3 ve platin yüzde 8,4 artış kaydetti.
Analistler, geçen ay ABD'de artan resesyon endişelerinin Fed'in "şahin" adımlarını sona erdirmesine neden olabileceği beklentilerini güçlendirdiğine işaret ederek, bu durumun altının ons fiyatını desteklediğini ifade etti. Zayıf ekonomik verilerle birlikte dolarda görülen güç kaybı da altını destekledi.
Geçen ay bakırın fiyatı yüzde 4,5, alüminyum yüzde 2,3 ve çinko yüzde 10,3 düşerken, kurşun yüzde 0,7 ve nikel yüzde 3 artış kaydetti.
Baz metallerde talep endişeleriEkonomik aktivitenin yavaşlaması, geçen ay baz metallerde talep endişelerini öne çıkardı. Çin'de imalat sanayisindeki gerileme ve ülkede otomobil talebinin düşmesi de baz metalleri etkiledi.
Enerji emtialarına ise geçen ay yükseliş eğilimi hakim oldu. Geçen ayı Brent petrol yüzde 0,5 ve doğal gaz yüzde 8,8 kazançla tamamladı.
Brent petrol fiyatlarındaki yükselişte, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu üyesi ülkelerin üretim kesintisi kararının ardından artan arz endişeleri etkili oldu.
Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, OPEC+ grubunda 23 ülkenin bulunduğuna işaret ederek, diğer ülkelerin de gerek görmesi halinde petrol üretimlerini gönüllü olarak düşürme kararı alabileceğini belirtmişti.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA), OPEC+ grubu tarafından yapılan üretim kesintilerini gerekçe göstererek bu yıla ilişkin petrol fiyatı tahminini yukarı yönlü revize etmişti.
Sıcaklıların tekrar düşeceğine ve ısı talebinin artacağına yönelik öngörülerle doğal gaz fiyatları yükselirken, ABD'de elektrik üretiminin artması da doğal gaz fiyatlarının yükselmesini sağlayan faktörlerden biri oldu.
Kahvede sert yükselişGeçen ay tarım emtialarında dalgalı bir seyir izlendi.
Chicago Ticaret Borsası'nda işlem gören buğdayın fiyatı yüzde 8,5, mısır yüzde 11,4, soya fasulyesi yüzde 5,7 ve pirinç yüzde 0,2 düştü.
ICE'de pamuk yüzde 2,4 değer kaybederken, kahve yüzde 9,1, 2.995 dolarla Ağustos 2016'dan bu yana en yüksek seviyeyi gören kakao da yüzde 0,1 arttı.
Talep endişeleri, geçen ay tarım emtiaları üzerinde etkili oldu.
Kahve üretiminin azalacağına yönelik öngörülerle kahve fiyatları nisanda ralli yaptı. Endonezya Kahve İhracatçıları ve Sanayicileri Birliği, aşırı yağışların kahve alanlarına zarar vermesinden dolayı kahve üretiminin 2023'te azalabileceğini belirtirken, Kolombiya Ulusal Kahve Üreticileri Federasyonu da 2023'ün ilk yarısında kahve üretiminin düşeceği öngörüsünde bulundu.
ABD Tarım Bakanlığı ve Rabobank da kahve üretim tahminlerini düşürdü. Brezilya realinin dolara karşı değer kazanması kahve için destekleyici önemli bir faktör olurken, Vietnam'da kahve stoklarının azaldığına yönelik gelen haberler de kahve fiyatlarında yükselişi beraberinde getirdi.
Muhabir: Burhan Sansarlıoğlu