ANKARA (AA) - 60. Münih Güvenlik Konferansı (MSC 2024) kapsamında düzenlenen "Parçalar Halinde Barış: İsrail-Filistin İlişkilerinin Geleceği" paneline, Filistin Başbakanı Muhammed Iştiyye, İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares, Ürdün Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Eymen es-Safedi, eski İsrail Dışişleri Bakanı Tzipi Livni, Kanada Dışişleri Bakanı Melanie Joly katıldı.
Iştiyye, İsrail’le "mümkün olan en kısa sürede" anlaşma yapılması çağrısında bulunarak, "Tüm rehinelerin serbest bırakıldığını ve bir an önce bir anlaşma yapıldığını görmek istiyoruz çünkü geciken her gün daha fazla ölüm, daha fazla acı ve insanlar için daha fazla felaket anlamına geliyor." diye konuştu.
Filistin Başbakanı, "Gözlerimiz hem Gazze'de hem de Batı Şeria'da Filistinlilerin çektiği acılara çevrilmiş durumda. Derhal ihtiyaç duyulan şey ateşkes ve daha da ötesi uluslararası yardımın Gazze'ye girmesine izin verilmesidir." ifadesini kullandı.
Filistinlilerin Gazze'nin kuzeyine geri dönmelerine izin verilmesi gerektiğinin altını çizen Iştiyye, "Tek yol Gazze'den Mısır'a gitmek olmamalı, insanların evlerine geri dönmelerine izin verilmeli. Bunun İsrail'in insanları Gazze'den çıkarmak için uyguladığı bir program olduğunu biliyoruz. Dolayısıyla uluslararası toplum olarak bizim için en önemli şey, İsraillileri insanların evlerine geri dönmelerine izin vermeye zorlamaktır." dedi.
Iştiyye, Filistin meselesinin çözüme kavuşturulması gerektiğini, süreçler hakkında konuşmanın değil çözüm bulmanın zamanı olduğunu söyledi.
Aynı zamanda zulmü derhal durdurmak gerektiğini de belirten Iştiyye, "(İsrail Başbakanı Binyamin) Netanyahu şimdiye kadar hiçbir şey başaramadı. Başardığı tek şey 20 bin kişiyi öldürmek, 70 bin kişinin evine girmek ve 281 bin konutu yok etmek. İsrail'in Gazze'de şu ana kadar başardığı tek şey bu ve durum çok vahim. Durum çok ciddi ve herkes Gazze'de yaşanan tüm süreçlerden İsrail'i sorumlu tutmalı." şeklinde konuştu.
Iştiyye, "İki devletli bir çözüm hakkında konuşma aşamasından uygulama aşamasına geçmemiz gerekiyor." dedi.
Meselenin sadece Filistinliler olduğunun altını çizen Iştiyye, şunları kaydetti:
"Filistinlilerin istedikleri tek bir şey var, o da işgalin sona ermesi ve İsrail Devleti ile yan yana, egemen ve yaşayabilir, bitişik bir Filistin devletinin kurulması. Biz bunu istiyoruz. Filistinliler çok hayal kırıklığına uğradı. Sadece hayal kırıklığına uğramakla kalmadılar, Filistinliler öfkeli, Filistinliler açlıktan ölüyor. İsrail hapishanelerinde 9 bin Filistinli var. Aşağılanmış ve imkansız koşullara mahkum edilmiş durumdalar. Bu nedenle sadece hayal kırıklığına uğramakla kalmıyorlar, hüsrana uğruyorlar. Öfkeliler. Öfkeliler ama çözüm istiyorlar."
"Şiddet çemberinin kendini tekrar etmesine izin vermemeliyiz." diyen Iştiyye, Filistinlilerin işgalin bitmesine ve özgürce yaşamaya ihtiyacı olduğunu söyledi.
Iştiyye, "Bu sağlandığı zaman hayal kırıklığını sona erdirirsiniz, öfkeyi sona erdirirsiniz, şiddeti sona erdirirsiniz, insanlara haklarını vererek çatışmayı sona erdirirsiniz." dedi.
Ürdün Dışişleri Bakanı Safedi, İsrail'in Gazze'de katliam yaptığını vurguladıSafedi, İsrail'in Gazze'de yaptıklarına ilişkin "Gazze'de gördüğümüz şey yıkıcı bir savaş ve toplu katliam, 2 milyon insanın geçim kaynağının yok edilmesi, insanların uçuruma itilmesi, hastanelerin yıkılması, gazetecilerin, sağlık görevlilerinin, insani yardım çalışanlarının öldürülmesidir." şeklinde konuştu.
Gazze'deki sorunun Hamas'tan kaynaklanmadığını belirten Safedi, "Tek sorun, sona ermesi gereken bir işgal olması." dedi.
Safedi, "barışa giden yolun" Filistin devletinin hayata geçirilmesi ve iki devletli çözüm olduğunu vurguladı.
İspanya Dışişleri Bakanı Albares, Filistinli sivilleri savunurken seslerini alçaltmadıklarını söylediAlbares de Filistin ve İsrail'e "barış ve güvenlik getirecek gerçek formülün" iki devletli çözümden geçtiğini belirtti.
İsrail ile ilişkileri iyi tutmaya çalıştıklarını kaydeden Albares, bunu yaparken Filistinli sivilleri savunma konusunda seslerini alçaltmadıklarına dikkati çekti.
Kanada Dışişleri Bakanı Joly, İsrail'in Refah kentine saldırı planını kabul edilemez bulduJoly, Kanada'nın, İsrail'in Gazze'nin güneyindeki Refah kentine yönelik saldırı planına ilişkin, "Bu kesinlikle kabul edilemez çünkü Filistinlilerin gidecek hiçbir yeri yok." ifadesini kullandı.
İki devletli çözüm hakkında konuşmaya istekli İsrail hükümetine ihtiyaç bulunduğunu dile getiren Joly, Gazze'deki şiddetin derhal durması gerektiğini kaydetti.
Livni ise İsrailliler ile Filistinliler arasında bir tercih yapma gerekliliği olmadığı anlayışıyla barışa ulaşılabileceğini savunarak, kendilerinin "her iki tarafta da barışı sağlamak için" siyasi risk almaya hazır olduklarını öne sürdü.
Muhabir: Salih Okuroğlu,Saadet Firdevs Aparı