İSTANBUL (AA) - Yüksek faiz oranlarına ve parasal sıkılaşma adımlarına rağmen konut satışında ekim ayı rekoru kırıldı.
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) ekim ayına ilişkin konut satış istatistiklerine göre, ekimde konut satışları 165 bin 138 adede yükseldi.
Geçen ay en yüksek ekim rakamı görülürken, bundan önceki zirve, 2018 Ekim'de 146 bin 536 adet olarak gerçekleşmişti.
Ekimde dikkat çeken istatistiklerinden biri de kredili satışlarda görüldü. İpotekli konut satışları ekimde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 278,2 artarak 21 bin 95 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 12,8 olurken, artışa rağmen uzun dönem ortalamasının altında kaldı.
Konut satışları ocak-ekim döneminde ise 2023'ün aynı dönemine göre yüzde 11,9 artarak 1 milyon 112 bin 374 olarak gerçekleşti. Öte yandan ekimde son 22 ayın en yüksek konut satış rakamına ulaşıldı.
Sektör temsilcileri, AA muhabirine ekim ayı istatistiklerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
"Talep artışının altında reel fiyatlardaki düşüş yatıyor"Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Yönetim Kurulu Başkanı Ramadan Kumova, "Ciddi talep patlamasının ardında, konut fiyatlarının 2024 başından beri reel olarak düşmesi yatıyor." dedi.
İnsanların konuttaki fırsatın farkında olduğunu ve birikimlerini konuta yönlendirmeye başladığını dile getiren Kumova, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Konut üreticilerinin yaptığı kampanyalar ve vadelendirme seçeneklerini değerlendirerek alım yapıyorlar. Ayrıca, konut yatırımcısı faizler her ne kadar yüksek olsa da konut fiyatlarının düşük olduğunu düşünerek kredi kullanıyor. Bunu bugün açıklanan rakamlarda açıkça görüyoruz. Ekimde ipotekli konut satışlarının yüzde 278,2 artması bunu gösteriyor. Bu artışta öncelikli olarak konutun diğer yatırım enstrümanlarına göre çok daha uygun bir fiyat ikliminde olması yatıyor."
Kumova, bu artışa rağmen ipotekli satışların toplamdan aldığı payın yüzde 12,8 ile hala düşük olduğunu kaydederek, şu bilgileri verdi:
"Sağlıklı bir piyasa ortamında ideal olan ipotekli satışların yüzde 50 seviyelerinin üzerinde olmasıdır. Bugün baktığımızda satışlarda vadelendirmeyi kampanyalarla üreticiler yapıyor. Bu da üretici üzerinde ciddi bir finans yükü oluşturuyor. Nitelik olarak rakamların artması olumlu olmakla birlikte nicelik olarak sağlıklı piyasa koşullarına dönülmesi ile ancak sürdürülebilir bir zemin oluşabilir. Fakat her şeyden önce rakamların düzelmesi bunun ilk sinyalidir. Rakamların düzeliyor olmasını daha sağlıklı bir piyasaya yönelik umut verici bir adım olarak değerlendiriyoruz."
"Avrupa birinciliğini şimdiden garantiledik"Nef Yönetim Kurulu Başkanı Erden Timur, ekimde aynı zamanda son 22 ayın en yüksek rakamını gördüklerini belirterek, ikinci el konut satışlarının ise yüzde 66,5 artarak 107 bini geçtiğini söyledi.
Banka kredili satışların 21 bin adet düzeyinde kalmasının piyasanın peşin veya üretici finansman seçenekleriyle döndüğünü gösterdiğini anlatan Timur, şu değerlendirmelerde bulundu:
"2013-2020 arasındaki 8 yılda sadece banka kredili satış ortalamamız yıllık 423 bindi. 2024'ün 10 ayı itibarıyla bu rakam 113 bin. Burada verilecek bir teşvikin, faizlerde başlayacak indirimin sektöre yansımasını tahmin etmek zor değil. Ciddi bekleyen talep var, ev sahipliği yüzde 55'lere gerilemiş durumda. Bu tablonun değişmesi için yakalanan ivmenin daha da yukarı taşınması şart. Burada kamunun da faiz indirimleriyle devreye alacağı teşvikler, özellikle evi olmayanları destekleyecek formüller, rekorların daha dengeli bir görünüm göstermesini de sağlar. Avrupa'da Türkiye'nin rakipleri diyebileceğimiz İngiltere ve Fransa'da geçen sene birer milyon satılmıştı. 10 ayda 1 milyon 112 bine ulaştık. Şimdiden Avrupa konut pazarı liderliğini garantiledik."
"Kira vereceğime kredi çeker taksit öderim, mantığına yeniden dönüş başladı"Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Başkanı İsmail Özcan, diğer finansal enstrümanlarda cazibe görmeyen yatırımcının gayrimenkule yöneldiğini belirterek, konutta değer artışı beklentisinin yükselmeye başladığını söyledi.
Özcan, "İpotekli satışların da arttığını görüyoruz. Kiraların hızlı yükselmesi, 'Kira vereceğime, kredi çeker taksit öderim' mantığına yeniden dönülmesini sağladı. Diğer yandan kiralık daire sayısının azalması, konut arayışındakileri satın almaya yöneltiyor. Yıl sonunda 1,3-1,4 milyon aralığında bir satış adedine ulaşılabilir." diye konuştu.
"Yıl sonunda 1,3 milyon adedi rahatlıkla aşacağız"Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı Hakan Şişik, ekimdeki rekorla yıl sonunda 1,3 milyon adet rakamının rahatlıkla aşılacağını belirterek, "Bildiğiniz üzere faiz indirimine dair beklentiler 2025 yılına kaldı ve insanlar artan kiralar karşısında kendilerini güvenceye alabilmek için yüksek faiz oranlarına rağmen ki faiz oranlarında bir miktar gerileme mevcut, güvenli liman gayrimenkule yöneldiler." açıklamasında bulundu.
Faiz indirimiyle herkesin konut fiyatlarının yeniden yükselişe geçeceğini bildiğini dile getiren Şişik, bu durumun da artışta etkili olduğunu söyledi.
Şişik, "Öte yandan inşaatların Anadolu'da ağırlık kazandığını ve kendi finansman ve satış modelini oluşturan firmaların da satışlarını başarılı yürüttüklerini belirtmek isterim." ifadesini kullandı.
"Biriken talebin etkisi çok büyük"EgeYapı GYO Genel Müdürü Didem Güneş, tarihin en yüksek ekim ayı rakamına ulaşıldığını belirterek, "Bugüne kadar ki en yüksek Ekim 2018'de yaklaşık 147 bindi. Bugün ise 165 bini aşarak rekor tazelendi. 165 binlik satışın 144 bini banka kredisiz satış. Yaklaşık 58 bini de sıfır konut satışı. Bunda, biriken talebin etkisi çok büyük." diye konuştu.
Talepte durgunluk olmadığını, bunu satış ofislerindeki hareketlilikten hissettiklerini dile getiren Güneş, konut kredisine ulaşmak zor olduğu için üreticilerin ve yatırımcıların kendi formüllerini bulmakta bir süre zorlandığını ancak son 3 ayda harekete geçtiklerini anlattı.
Fuzul Topraktan Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Akbal, 10 ayda 1 milyon 112 bin adetten fazla konut satıldığını kaydederek, "Kalan iki ayda sadece geçen yıl rakamları gerçekleşse bile 1,3 milyonu aşıyoruz. Bekleyen talepteki hareketlilik, ev almak için doğru zaman olduğunu bize gösteriyor. Bu ivmenin artarak devam edeceğini düşünüyorum." açıklamasında bulundu.
Akbal, Türkiye'nin Avrupa'da konut pazarının lideri olduğunu ifade ederek, buna rağmen ev sahipliği oranında gerilemenin sürdüğünü, bunu yukarı çıkaracak formüllerin geliştirilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.
"İpotekli konut satışlarında rekor geldi, rüzgar tersine dönüyor"Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt da ipotekli konut satışlarındaki rekor artışın son derece umut verici olduğunu belirterek, şu değerlendirmeyi yaptı:
"Konut satış rakamlarında rüzgarın tersine döndüğünü görüyoruz. Son 4 aydır konut satışları yükselişe geçti. Özellikle de kredili satışlardaki artış sevindirici. Kredi faizlerinin çok az miktar olsa da gerilemesi hemen piyasayı hareketlendirdi. Bu yılı da bu şekilde artan bir ivmeyle kapatacağız gibi görünüyor."
Muhabir: Uğur Aslanhan
