İSTANBUL (AA) - Küresel ekonomilere ilişkin yaşanan olumlu gelişmeler silsilesi küresel pay piyasalarında risk iştahını artırdı.
Dün açıklanan verilere göre, ABD'de Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), ağustosta aylık bazda yüzde 0,7 ve yıllık bazda yüzde 1,6 artışla beklentilerin üzerine çıktı. Üretici enflasyonu, ağustosta Haziran 2022'den bu yana en yüksek aylık değerini aldı.
Ülkede perakende satışlar da ağustosta aylık bazda yüzde 0,6 ile beklentilerin üzerinde artış gösterdi.
Analistler, ABD'de açıklanan perakende satışlar verisinin ülke ekonomisinin güçlü duruşuna işaret ettiğini söyledi.
Ülkede verilerin, tüketici talebinin ılımlı ve enflasyon endişelerini tetikleyecek kadar yüksek olmadığına işaret ettiğini belirten analistler, bu durumun "yumuşak iniş" senaryolarını desteklediğini vurguladı.
Analistler, ABD'de TÜFE ve ÜFE'nin beklentilerin üzerinde artış göstermesine rağmen ABD Merkez Bankası'nın (Fed) 20 Eylül'deki toplantısında faizi sabit bırakacağı yönündeki beklentilerin değişmesi için yeterli olmadığını dile getirdi.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed'in eylül toplantısında politika faizini yüzde 5,25-5,50'de sabit bırakma ihtimali yüzde 97'ye çıktı.
Enerji tarafında ise arz endişelerinin sıcaklığını korumasıyla şu sıralarda yüzde 0,4 artarak 94 dolara çıkan Brent petrolün varil fiyatı, yükselişini üst üste 6. işlem gününe taşımış oldu.
Öte yandan, bu yılın en büyük halka arzı olarak bilinen, SoftBank Group'un ana ortağı olduğu çip üreticisi Arm Holdings'in ilk işlem günündeki yoğun talep diğer teknoloji hisselerine de yayıldı.
SoftBank'ın 2016'da yaklaşık 32 milyar dolara satın aldığı Arm Holding'in hisseleri, 54,5 milyar dolar değerlemeyle halka arzı sonrası Nasdaq'da işlem görmeye başladı ve ilk işlem gününde yüzde 25'e yakın değer kazandı.
Analistler, bu yılın en büyük halka arzı olan Arm Holdings'in halka arz piyasasını canlandırmasının beklendiğini belirtti.
Ayrıca, ABD'de otomobil sektöründeki işçilerin grev kararı alacağına ilişkin haber akışı ise Ford, General Motor ve Stellantis gibi otomobil şirketlerinin hisse fiyatları üzerinde baskı oluşturdu.
Söz konusu gelişmelerin ardından, New York borsasında Dow Jones endeksi yüzde 0,96, puan S&P 500 endeksi yüzde 0,85 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,81 artış kaydetti. ABD'de endeks vadeli kontratlar da yeni güne pozitif bir seyirle başladı.
Avrupa borsalarında Avrupa Merkez Bankasının (ECB) faizleri 25 baz artırmasına karşın Christine Lagarde'ın "güvercin" sözle yönlendirmeleriyle pozitif bir seyir izlendi.
Dün ECB'den yapılan açıklamada, bankanın 3 temel politika faizini 25 baz puan artırma kararı aldığı belirtilerek, refinansman faizinin yüzde 4,50'ye, mevduat faizinin yüzde 4'e ve marjinal fonlama faizinin de yüzde 4,75'e yükseltildiği kaydedildi.
Karar sonrası açıklamalarda bulunan ECB Başkanı Lagarde, "5 çeyrektir çok yavaş bir büyüme içerisindeyiz, projeksiyonlarımıza bakınca artık sona yaklaşıyoruz." ifadelerini kullandı.
Yönetim kurulu üyelerinden bazılarının bu toplantıda faizi sabit bırakmaktan yana olduğunu belirten Lagarde, çoğunluğun ise bu artış kararını desteklediğini söyledi.
Analistler, ECB'nin faiz artırım döngüsünün sonuna yaklaşmış olabileceğine dair beklentilerin arttığını ifade ederek, enflasyona dair gelişmelerin bankanın kararlarında etkili olacağını bildirdi.
Söz konusu gelişmelerin ardından avro/dolar paritesi 31 Mayıs'tan bu yana en düşük seviyesini test etmesinin ardından günü yüzde 0,8 azalışla 1,0643'ten tamamladı. Parite, şu sıralarda önceki kapanışının yüzde 0,1 üzerinde 1,0650 seviyesinde bulunuyor.
Dün Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,97, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 1,19, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 1,95 ve İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,37 değer kazandı. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar, yeni güne de pozitif bir seyirle başladı.
Asya piyasaları, Çin hükümetinin ekonomiyi destekleyici adımları ve açıklanan olumlu verilerin de etkisiyle pozitif bir seyir izledi.
Küresel pay piyasalarındaki yükselişin Asya'ya taşınmasının yanı sıra Çin Merkez Bankası'nın (PBoC) banka ve kredi kuruluşlarının zorunlu karşılık oranlarını 25 baz puan düşürmesi ve bugün açıklanan verilerin ekonomik aktiviteye dair olumlu sinyaller vermesi risk iştahını destekledi.
Bankadan yapılan açıklamada, kararın, "Ekonomik toparlanmanın temelini güçlendirmeyi ve piyasaya yeterli nakit sağlamayı amaçladığı" kaydedildi.
Bu yıl zorunlu karşılık oranını ikinci kez indiren PBoC, ilk 17 Mart'ta zorunlu karşılık oranında 25 baz puan indirime gitmişti.
Bugün ülkede açıklanan verilere göre, ağustosta sanayi üretimi yıllık yüzde 4,5 ve perakende satışlar yüzde 4,6 artışla beklentileri aşarken, işsizlik oranı da tekrar yüzde 5,2'ye geriledi.
Analistler, öngörülerin üzerinde gelen verilerin, Çin'in ekonomik aktivitesine ilişkin toparlanma sinyali verdiğini belirterek, bu durumun daha önceki teşvik önlemlerinin etkili olmaya başladığına yönelik kanıt olabileceğine dikkati çekti.
Kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,3, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 1,3, Hong Kong'ta Hang Seng endeksi yüzde 1,5 ve Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,2 artış kaydetti.
Yurt içinde, dün dalgalı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, yüzde 1,31 değer kazancıyla günü 8.118,75 puandan tamamladı.
Dün küresel pay piyasalarındaki yükselişin Borsa İstanbul'a taşınmasıyla BIST 100 endeksi, gün içinde 7.797,06 puan ile gördüğü en düşük seviyeye inmesinin ardından yükselişe geçerek bu seviyeye göre yüzde 4'ün üzerinde artış gösterdi.
Dolar/TL, dün yatay bir seyir izleyerek günü 26,9456'dan kapatmasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 26,9460 seviyesinden işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) piyasa katılımcılar anketi ve konut satışları, yurt dışında ise Avro Bölgesi'nde dış ticaret açığı ve ABD'de sanayi üretimi verileri başta olmak üzere yoğun veri gündeminin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 8.200 ve 8.300 seviyesinin direnç, 8.100 ve 8.000 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Türkiye, eylül ayı TCMB piyasa katılımcılar anketi
10.00 Türkiye, ağustos ayı konut satışları
11.00 Türkiye, ağustos ayı hazine bütçe dengesi
12.00 Avro Bölgesi, temmuz ayı dış ticaret dengesi
15.30 ABD, eylül ayı New York Fed sanayi endeksi
16.15 ABD, ağustos ayı sanayi üretimi
16.15 ABD, ağustos ayı kapasite kullanım oranı
17.00 ABD, eylül ayı Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi
Muhabir: Muhammed Said Tanıl