İSTANBUL (AA) - ABD'de açıklanan verilerin dezenflasyon trendinin tekrar rayına girdiği yönündeki görüşleri güçlendirmesi, Fed'in faiz indirimlerine yakın zamanda başlayacağı beklentilerini artırdı.
Analistler, ECB'nin faiz kararının gelecek hafta piyasaların odağında bulunacağını belirterek, Bankanın para politikasında değişikliğe gitmesinin beklenmediğini ancak para politikasında gelecek döneme ilişkin belirsizliklerin devam ettiğini söyledi.
ABD'de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), haziranda aylık bazda yüzde 0,1 azalırken, yıllık bazda yüzde 3 artışla piyasa beklentilerinin altında kaldı. TÜFE aylık bazda Mayıs 2020'den bu yana ilk kez düşüş kaydederken, yıllık enflasyon da son bir senenin en düşük seviyesine indi. Çekirdek enflasyon, yıllık bazda yüzde 3,3 ile Nisan 2021'den sonraki en düşük seviyeye inerken, ülkede ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı da 6 Temmuz ile biten haftada 222 binle tahminlerin gerisinde kaldı.
Öte yandan, ülkede tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi haziranda 0,2 puan azalışla yüzde 3'e geriledi. Fed'in verilerine göre tüketici kredileri mayısta 11,3 milyar dolarla beklentilerin üzerinde artış gösterdi.
ABD'de Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise haziranda aylık bazda yüzde 0,2 ve yıllık bazda yüzde 2,6 artışla beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Üretici fiyatlarında yıllık bazdaki artış Mart 2023'ten bu yanaki en yüksek seviyeye ulaştı.
Fed Başkanı Jerome Powell'ın açıklamaları da Bankanın yılın sonuna doğru faiz indirimine başlayabileceği yönündeki beklentileri güçlendirdi.
Powell, yarıyıllık Para Politikası Raporu'na ilişkin ABD Kongresi'ndeki sunumunda, enflasyonun düşüş eğiliminde olduğuna dair "biraz güveni olduğunu" ancak sürdürülebilir şekilde yüzde 2'ye düştüğünden yeterince emin olduğunu söylemeye "henüz hazır olmadığını" belirtti.
Fed'in bilançosuna ilişkin soruları yanıtlayan Powell, Bankanın bilanço büyüklüğünü halihazırda yaklaşık 1,7 trilyon dolar azalttığını dile getirdi. Powell, bilanço boyutunu küçültme konusunda "oldukça ilerleme kaydettiklerini" ifade ederek, "Daha gidecek yolumuz olduğunu düşünüyoruz." dedi.
Analistler, Powell'ın açıklamalarının ardından pay piyasalarında risk iştahının arttığını belirtti.
St. Louis Fed Başkanı Alberto Musalem de enflasyonda düşüş sürecinin devam ettiğini ancak yüzde 2'ye doğru ilerlediğine dair daha fazla kanıt istediğini söyledi.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in ilk faiz indirimine eylülde gitme ihtimali daha da güçlenirken, yıl sonuna kadar 3 faiz indirimi yapılması olasılığı fiyatlamalara dahil oldu.
Bu gelişmelerle ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı 9 baz puan azalışla yüzde 4,19'dan tamamladı.
Altının ons fiyatı yüzde 0,8 artışla 2 bin 411,4 dolara çıktı.
Dolar endeksi ise haftayı bir önceki haftanın yüzde 0,7 altında 104,1 seviyesinden tamamladı.
Brent petrolün varil fiyatı da yüzde 2,3 azalarak 84,5 dolara indi.
New York borsası pozitif seyrettiNew York borsası, Fed'in eylülde faiz indirimine başlayacağına dair beklentilerin güçlü kalmasıyla bu hafta pozitif seyretti.
Nasdaq endeksi yüzde 0,24, Dow Jones endeksi yüzde 1,58, S&P 500 endeksi yüzde 0,86 artış kaydetti.
Öte yandan, Nvidia'nın hisseleri yüzde 2,70, Apple'ın hisseleri yüzde 1,85 değer kazanırken, Microsoft'un hisseleri yüzde 3, Alphabet'in hisseleri yüzde 2,70, Meta'nın hisseleri de yüzde 7,60 değer kaybetti.
Açıkladığı finansal sonuçlarda üçüncü çeyreğe dair düşük gelir beklentisi duyuran Delta Air Lines'ın hisseleri yüzde 5,21 değer kaybederken, Tesla'nın hisseleri de ABD medyasında Robotaxi'nin tanıtımının 2 ay ertelendiğine ilişkin haberlerin yer almasının ardından yüzde 1,30 düştü.
ABD'nin ikinci çeyrek bilançolarını açıklamaya başlayan büyük bankalarından JPMorgan Chase'in net karı bu yılın ikinci çeyreğinde yıllık bazda yüzde 25 ve Citigroup'un net karı yüzde 10 arttı. Wells Fargo'nun karı ise aynı dönemde yüzde 1 azaldı.
Bu hafta JPMorgan Chase'in hisseleri yüzde 0,07, Citigroup'un hisseleri yüzde 0,76 artarken, Wells Fargo'nun hisseleri yüzde 5,16 geriledi.
ABD pay piyasalarında, gelecek hafta pazartesi günü New York Fed sanayi endeksi, salı günü perakende satışlar, çarşamba Fed Bej Kitap raporu, sanayi üretimi, kapasite kullanımı, konut başlangıçları ve inşaat izinleri, perşembe günü de haftalık işsizlik maaşı başvuruları, Philadelphia Fed imalat endeksi takip edilecek.
Avrupa borsaları alış ağırlıklı seyrettiAvrupa borsalarında ise pozitif bir seyir hakim oldu. Analistler, bölge genelinden ekonomik aktiviteye ilişkin karışık sinyaller geldiğine işaret etti.
ECB Denetleme Kurulu üyesi Elizabeth McCaul, Financial Times ile yaptığı bir söyleşide gölge bankacılık konusunda risklerin arttığı uyarısında bulundu.
Portekiz Merkez Bankası Başkanı ve ECB üyesi Mario Centeno da son enflasyon verilerinin güveni artırdığını ifade ederek, "Eğer temel senaryo teyit edilirse bu yıl birkaç faiz indirimi daha beklemeye devam ediyorum." dedi.
İngiltere Merkez Bankası (BoE) Baş Ekonomisti Huw Pill ise yaptığı açıklamada, BoE'nin faiz indiriminin zamanlamasının hala "açık bir soru" olduğunu söyleyerek para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Bankanın ağustosta faiz indirimine gideceğine yönelik beklentileri zayıflattı.
Fransa'da genel seçimlerin ardından artan siyasi belirsizliğin etkileri de devam ediyor. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's de Fransa'daki seçim sonuçlarının ülkenin kredi notu üzerinde olumsuz etki oluşturduğunu belirterek, Fransa'da Yeni Halk Cephesinin galibiyetinin ardından kurulacak büyük bir koalisyonun, karar alma ve borç azaltma görevini daha da zorlaştıracağını ifade etti.
ABD'de enflasyonun yavaşlamasının ardından İngiliz sterlininin dolar karşısında son bir yılın en yüksek seviyesine çıkması dikkati çekti. Fed'in eylülde faiz indirimine gideceğine kesin gözüyle bakılmasının ardından 1,2992 ile Temmuz 2023'ten bu yana en yüksek seviyeyi test eden sterlin/dolar paritesi, yüzde 1,47 artışla haftayı 1,2987 seviyesinden tamamladı.
Avro/dolar paritesi de haftayı yüzde 0,62 artışla 1,0908'den kapattı.
Öte yandan, Almanya'da enflasyon haziranda aylık yüzde 0,1 ve yıllık yüzde 2,2 ile beklentiler doğrultusunda gerçekleşirken, İngiltere'nin mayısta aylık bazda yüzde 0,4 büyümeyle beklentileri geride bırakması dikkati çekti.
İngiltere'de sanayi üretimi ise aynı dönemde aylık yüzde 0,2 ve yıllık yüzde 0,4 artışla öngörülerin altında kaldı.
Bu gelişmelerle İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,60, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,63, İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 1,74 ve Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 1,48 arttı.
Gelecek hafta pazartesi günü Avro Bölgesinde sanayi üretimi, salı günü yine Avro Bölgesinde dış ticaret dengesi, Almanya'da ZEW endeksleri, çarşamba Avro Bölgesinde ve İngiltere'de enflasyon, perşembe ECB faiz kararı ve İngiltere'de işsizlik oranı, cuma günü Almanya'da ÜFE verileri takip edilecek.
Asya borsaları Güney Kore hariç yükseldiAsya piyasalarında ise bu hafta Güney Kore hariç pozitif bir seyir izlendi.
Japonya Merkez Bankasının tahvil alımını ne zaman ve ne kadar azaltacağına ilişkin haber akışı yatırımcıların odağında bulunuyor. Dolar/yen paritesi, haftayı 1,87'lik düşüşle 157,90 seviyesinden tamamladı.
Güney Kore merkezli Samsung firmasındaki sendikalı çalışanların yan haklar ve maaşta iyileştirme talebiyle greve devam etmesiyle şirketin hisseleri yüzde 3 değer kaybetti.
Hyundai Motor'un işçi sendikasıyla geçici bir ücret anlaşması yaparak grevi önlediğine yönelik haber akışının ardından ise firmanın hisse fiyatı yüzde 3,40 azaldı.
Güney Kore Merkez Bankası, üst üste 12'inci toplantısında da politika faizini değiştirmeyerek yüzde 3,50'de sabit tuttu. Bankadan yapılan açıklamaya göre, enflasyonun düşmeye devam edeceğine dair daha fazla kanıt arandığı için politika faizinde değişikliğe gitmeme kararı alındı.
Çin'de TÜFE haziranda aylık yüzde 0,2 azalırken, yıllık yüzde 0,2 artışla beklentilerin altında kaldı. Analistler, söz konusu verilerin ülkede ekonomik aktivitenin yavaşlamaya devam ettiğine işaret ettiğini belirterek, ülkede deflasyon riskinin sıcaklığını koruduğunu dile getirdi.
Japonya'da mayısta dış ticaret fazlası 2 trilyon 850 milyar yen ile beklentileri geride bıraktı.
Japonya'da bu hafta 42 bin puanın üzerine çıkarak rekor tazeleyen Nikkei 225 endeksi yüzde 0,68, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 2,77, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,72 değer kazanırken, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,19 değer kaybetti.
Borsa haftayı rekorlarla tamamladıYurt içinde ise Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, haftayı yüzde 1,96 değer kazancıyla 11.064,85 puandan tamamlayarak tüm zamanların en yüksek günlük ve haftalık kapanışını gerçekleştirirken, gördüğü en yüksek seviye rekorunu 11.113,55 puana taşıdı.
Öte yandan, JP Morgan'ın yatırımcı toplantısında sunum yapan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, yurt içi swaplardaki düşüşün parasal aktarım mekanizmasını güçlendirdiğini belirterek, "Enflasyonun yılın ikinci yarısında düşeceğine dair artan bir konsensüs var." dedi.
Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay da sunumunda, "Sıkı para politikası duruşumuz, TL tasarrufları artırdı ve enflasyon bekleyişlerinin çıpalanmasına yardım etti." ifadesini kullandı.
Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Hatice Karahan, "Çıktı açığı, yılın ikinci çeyreğinde halen pozitif alanda seyretmekle birlikte bir düşüş sergiledi. Yılın ikinci yarısında açığın negatif bölgeye geçeceğini öngörüyoruz." diye konuştu.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası verilerine göre Mayıs 2024'te cari işlemler hesabı 1 milyar 235 milyon dolar açık verdi.
Mayısta yıllıklandırılmış cari açık 25 milyar 191 milyon dolara inerken, yıllıklandırılmış cari açıktaki son 1 yıllık iyileşme 31 milyar 831 milyon dolara işaret etti.
Dolar/TL, haftayı bir önceki kapanışın yüzde 1,17 üzerinde 33,0496'dan tamamladı.
Analistler, gelecek hafta salı günü bütçe dengesi, çarşamba konut satışları, cuma günü uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's'in beklenen Türkiye değerlendirmesinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 11.000 ve 11.100 puanın direnç, 10.800 ve 10.700 seviyelerinin destek konumunda olduğunu kaydetti.
Muhabir: Burhan Sansarlıoğlu
