SARAYBOSNA (AA) - Bosna Hersekli Sadik Selimovic, ülkenin doğusundaki Srebrenitsa'da Temmuz 1995'te yaşanan soykırımda hayatını kaybeden 1964 doğumlu erkek kardeşi Sabahudin Selimovic'i, 11 Temmuz'da düzenlenecek toplu cenaze töreninde sonsuz huzura uğurlayacak.
Bosna Hersek Kayıp Şahıslar Enstitüsü Müfettişi, 61 yaşındaki Selimovic, Srebrenitsa'da 11 Temmuz 1995'te yaşanan ve 8 bin 372 Boşnak'ın acımasızca katledildiği soykırımın acı yüzünü AA muhabirine aktardı.
Selimovic, Avrupa'da İkinci Dünya Savaşı'nın ardından yaşanan en büyük insanlık trajedisi olarak nitelendirilen soykırımda, babası Bajro, ağabeyleri 1952 doğumlu Hasan, 1955 doğumlu Hajrudin ve 1964 doğumlu erkek kardeşi Sabahudin ile birçok yakın akrabasını kaybettiğini kaydederek, Potoçari Anıt Mezarlığı'nda 11 Temmuz'da düzenlenecek toplu cenaze töreninde, kemiklerine geçen yıl ulaştığı kardeşi Sabahudin'in de defnedileceğini söyledi.
Kardeşi Sabahudin'in önceki yıllarda toprağa verdiği babası ve ağabeylerinin yanına defnedileceğini belirten Selimovic, savaşın ardından ülke genelinde savaş kurbanlarının bulunması için düzenlenen çalışmalara katıldığını dile getirdi.
Selimovic, "Nisan 1992'de eşim ve iki çocuğumla Brçko şehrine gittik, oradan uzaklaşmamız yönünde uyarı aldık ve Hırvatistan'ın Gunja bölgesine gitmeye karar verdik." dedi.
Bu süreçte Srebrenitsa'da yaşananlar dolayısıyla, Brçko'nun ardından gittiği Tuzla kentinden yürüyerek Srebrenitsa'ya geçtiğini belirten Selimovic, 1995'e kadar burada kaldığını ifade etti.
"1995-1997 arasında hayatta kalanlar olduğuna inanıyordum"
Selimovic, 9 Temmuz 1995'te yaralandığını ve 11 Temmuz'da ağabeyleri tarafından bir kamyona yerleştirildiğini ve Potoçari'deki Birleşmiş Milletlerin (BM) Bosna Hersek misyonu (UNPROFOR) üssüne getirildiğini belirtti.
Ertesi gün, Kladanj'daki güvenli bölgeye geçmek için yola çıktıklarını kaydeden Selimovic, "Bizi Tisca'ya gönderdiler, geçmemize izin vermediler. Sonrasında bizi Potoçari'ye oradan da 7 gün kaldığımız Bratunac'daki savaş hastanesine gönderdiler." diye konuştu.
Selimovic, buradan Batkovic'daki esir kampına götürüldüklerini ifade ederek, Sırpların yol boyunca kendilerine rahatsızlık verdiğini, 2 buçuk ay esir tutulduğunu ve 29 Eylül'de bir Sırp esirle takas edildiğini söyledi.
Srebrenitsa'da yaşananları, takas edildikten sonra öğrendiğine işaret eden Selimovic, babası, ağabeyleri, erkek kardeşi ve birçok akrabasının güvenli bölgeye ulaşamadığını öğrendiğini ifade etti.
Selimovic, "Araştırmalara başladım. 1995-1997 arasında hayatta kalanlar olduğuna inanıyordum ancak yaptığım iş dolayısıyla 10-15 gün içerisinde öldürüldükleri bilgisine ulaştım. Yaptığım iş sayesinde, ilk önce 1955 doğumlu ağabeyim Hajrudin'in kemiklerini buldum. Onu, Kamenicko Brdo bölgesinde bulduk." ifadelerini kullandı.
Hajrudin'in ardından, babası Bajro'nun kemiklerine ulaştıklarının altını çizen Selimovic, kendisinin de katıldığı Kamenica'daki toplu mezarda yapılan kazı çalışmalarında 1000 kişinin kemiklerine ulaştıklarını ve 1952 doğumlu ağabeyi Hasan'ın kemiklerinin de burada bulunduğunu söyledi.
"Kardeşim, Srebrenitsa'nın düşmesinin ardından uzun süre ormanda yürümüş"
Bu yıl toprağa verilecek kardeşi Sabahudin'in kemiklerini geçen yıl bulduklarına dikkati çeken Selimovic, "Kardeşim, Srebrenitsa'nın düşmesinin ardından uzun süre ormanda yürümüş. 2-3 pusudan kurtulmuş ancak hayatta kalmayı başaramamış." diye konuştu.
Selimovic, yaşadıklarının çok zor olduğunu ifade ederek şunları kaydetti:
"Bu kardeşimi de bulana kadar biraz motivasyonum vardı şimdi ise o çemberi tamamlayacağımı biliyorum. Her cenazeden sonra bir şekilde daha rahat hissediyordum. Daha rahat diyebilir miyim bilmiyorum? Nasıl öldürüldüklerini bilmek çok zor. Bratunac'daki katilleri biliyorum ve onları yargılaması gereken insanların eylemsizliği canımı yakıyor."
Birçok toplu mezarın gizlendiğini ve hala 1000 kadar kurbanı aradıklarını ifade eden Selimovic, "Bize bu mezarların yerlerini söylemeleri onlar için daha iyi olur zira biz yine de bulacağız." ifadesini kullandı.
Bu yılki anma törenlerinde 30 soykırım kurbanı toprağa verilecekBosna Hersek'teki savaş sırasında BM'nin güvenli bölge ilan ettiği Srebrenitsa, 11 Temmuz 1995'te Sırp komutan Ratko Mladic'e bağlı Sırp birliklerince işgal edildi.
İşgal üzerine BM bünyesindeki Hollandalı askerlere sığınan sivil Boşnaklar, Sırplara teslim edildi. Otobüs ve kamyonlara bindirilen Boşnaklardan 8 bin 372'si götürüldükleri ormanlık alanlarda, fabrikalarda, depolarda hunharca katledildi. Katledilenlerin cesetleri, ülkedeki çeşitli toplu mezarlara gömüldü.
Savaşın ardından kayıpları bulmak için başlatılan çalışmalarda, toplu mezarlarda cesetlerine ulaşılan kurbanlar, kimlik tespitinin ardından her yıl 11 Temmuz'da Potoçari Anıt Mezarlığı'nda düzenlenen törenle toprağa veriliyor.
Potoçari Anıt Mezarlığı'nda 6 bin 721 soykırım kurbanının mezarı bulunuyor. Srebrenitsa soykırımının bu yılki 28'inci yıl dönümünde de kimlik tespiti yapılan ve ailesinin onay verdiği 30 soykırım kurbanı daha Potoçari Anıt Mezarlığı'na defnedilecek.
Muhabir: Vesna Besic,Ahmet Nurduhan