Sağlık Bakanlığı, alarm veren sezaryen oranlarına karşı "normal doğum"u teşvik edecek

ANKARA (AA) - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan, Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu ile hekimler, ebeler ve anne adaylarının katılımıyla dün tanıtımı yapılan Normal Doğum Eylem Planı, anne ve bebek sağlığını korumaya yönelik çalışmalar çerçevesinde hayata geçirildi.

AA muhabirinin plandan derlediği bilgilere göre, tıbben gerekli olmayan sezaryen oranlarının azaltılması ve anne-bebek sağlığı açısından etkileri bilimsel olarak kanıtlanmış normal doğumun özendirilmesi amaçlanıyor.

Bu kapsamda, doğum yapılan kamu, üniversite ve özel hastanelerin tümüne "Gebe Okulu" kurma zorunluluğu getirilecek. Bu hastanelerde "Anne Dostu Hastane" ünvanını almak için gerekli fiziki standartların oluşturulması sağlanacak.

Bakanlık, bunun için gerekli mevzuat düzenlemelerini hazırlayarak, uygulamaya koyacak.

"Annelik Yolculuğu" mobil uygulaması oluşturulacak

Eylem planıyla anne adaylarına, gebelik, doğum ve lohusalık süreçlerine ilişkin kapsamlı bilgilendirmeler yapılacak, var olan eğitim faaliyetlerinin kapsamının genişletilmesi, daha çok kişiye ulaşması sağlanacak.

Anne adaylarının, gebelikten doğuma uzanan tüm süreçlerde bilimsel olarak kanıtlanmış en doğru bilgilere ulaşabilmesi amacıyla "Annelik Yolculuğu" mobil uygulaması hayata geçirilecek. Gelecek aylarda tanıtımı yapılacak uygulama sayesinde anne adayları merak ettiği tüm sorulara cep telefonlarından kolaylıkla erişebilecek.

Doğumhanelerde "rehber ebe" dönemi

Bakanlık, ebelerin görev ve yetkilerinin genişletilmesine yönelik yeni düzenlemeleri hayata geçirecek, doğumhane çalışanlarına maddi teşvik sağlanacak.

Tüm doğumhanelerde "rehber ebe" ve "doğumhane sorumluları" belirlenecek.

Halihazırda verilen ebelik eğitimleri daha güçlü bir yapıya kavuşturulacak. Kadın hastalıkları ve doğum uzmanları ile ebeler, tıbbi hatalı uygulamalar konusunda bilgilendirilecek.

Sezaryen ameliyatlara yönelik denetim başlayacak

Doğum ve sezaryen yönetimi, Bakanlıkça hazırlanan klinik rehberlere göre gerçekleştirilecek.

Hastanelerde sezaryen ameliyatlara yönelik denetim ve takip çalışmaları yapılacak. Kamudaki sağlık yöneticilerinin performans kriterlerine primer (ilk) sezaryen oranları da eklenecek.

Sezaryen oranı yüksek hastanelere, kök nedenlerin belirlenmesine yönelik aylık ziyaretler yapılacak.

Toplumsal bilgilendirme süreci

Bakanlık, toplumun normal doğumun önemi konusunda bilinç kazanmasına yönelik, kamu spotlarını yayımlayacak. Bu konuda uzmanlar, televizyon programlarına çıkarak, bilgilendirmede bulunacak, sosyal medya üzerinden de benzer çalışmalar yürütülecek.

81 ilde gebe ve gebe yakınlarının bilgi alabileceği stantlar eş zamanlı kurulacak.

Sağlık Bakanlığınca hazırlanan "Annelik Yolculuğu" kitabı dijital olarak toplumun erişimine açılacak. Kitaba yönelik hazırlanan videolar, aile hekimlikleri ve Gebe Okulları'nda da kullanılacak, ayrıca e-Nabız'a entegre edilecek.

Türkiye'de sezaryen oranları "alarm" veriyor

Bakanlığın, en güncel verileri temsil eden "2022 Sağlık İstatistikleri Yıllığı" verilerine göre, Türkiye'de sezaryen ameliyatı oranı Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) makul kabul ettiği yüzde 15 sınırının çok üzerinde seyrediyor, neredeyse her iki çocuktan biri sezaryenle doğuyor.

Devlet, üniversite ve özel tüm hastanelerde toplam sezaryen ameliyatların hastane doğumları içindeki oranı 2022'de yüzde 62,8 olarak belirlenirken, bu oran 2021'de yüzde 60,9, 2020'de ise yüzde 59,6 olarak kayıtlara geçti.

Üniversite hastanelerinde sezaryen oranı yüzde 75'e ulaştı

Devlet hastanelerinde sezaryen ameliyatların hastane doğumları içindeki oranı 2020'de yüzde 42,8, 2021'de yüzde 44,6 olurken, bu oran 2022'de 46,4'e yükseldi.

Sezaryen ameliyatların hastane doğumları içindeki oranı, üniversite hastanelerinde 2020'de yüzde 71,4, 2021'de yüzde 73,1 ve 2022'de ise yüzde 74,4 olarak gerçekleşti.

Özel hastanelerde ise 2020'de yüzde 74,1 olan bu oran, 2021'de yüzde 75,5'e, 2022 itibarıyla da yüzde 78,1'e yükseldi.

İlk sezaryende özel hastaneler başı çekiyor

Primer sezaryen ameliyat oranları da yıllar içerisinde artış gösterdi. Primer sezaryen ameliyatların hastane doğumları içerisindeki oranı 2022'de yüzde 32,5 olarak gerçekleşirken, bu oran 2021'de yüzde 30,3, 2020'de ise yüzde 30 olarak kayıtlara geçti.

Kamu hastanelerinde primer sezaryen ameliyatı oranları 2020'de 16,8, 2021'de 17,5, 2022'de ise 18,5 oldu.

Üniversite hastanelerinde 2020'de 36,4 olan primer sezaryen oranları, 2021'de 36,8'e, 2022'de ise 38,8'e çıktı.

Primer sezaryende özel hastaneler de yüksek oranlarıyla dikkati çekti. 2020'de yüzde 41,8, 2021'de yüzde 42,3 olan primer sezaryen ameliyatlar, 2022'de yüzde 46,2 düzeyine yükseldi.

Muhabir: Burcu Çalık Göçümlü