Genel

Sudan'da çatışmalara rağmen ayakta kalan piramitler tarihe ışık tutuyor

Çatışmaların devam ettiği doğu Afrika ülkesi Sudan'da UNESCO koruması altındaki 2 bin yıllık Meravi piramitleri, çölün ortasında savaş ve bakımsızlığa rağmen ayakta kalmayı ve tarihe ışık tutmayı sürdürüyor.

PORT SUDAN (AA) - Sudan'da 15 Nisan 2023'ten beri başkent Hartum başta olmak üzere ülkenin birçok eyaletinde ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında süren çatışmalar nedeniyle altyapı, ekonomi, eğitim ve sağlık gibi alanlar ciddi şekilde zarar gördü.

En az 20 bin bin kişinin yaşamını yitirdiği, ülkeden ayrılanların sayısının 3 milyonu geçtiği, Sudan içinde yerinden edilenlerin 9 milyona yaklaştığı çatışmalardan ülkenin önemli turizm merkezleri de nasibini aldı.

Anadolu Ajansı (AA), Sudan'ın başkenti Hartum'un yaklaşık 200 kilometre kuzeyinde, iç savaştan önce önemli bir turizm noktası olan, UNESCO koruması altındaki Meravi piramitlerini görüntüledi.

Sayıları 200'ü geçiyor

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından, Haziran 2011'de "Meroe Adası Arkeolojik Alanları" adıyla Dünya Mirası listesine eklenen Meravi piramitleri ve bölgesinde milattan önce (MÖ) 8. yüzyıl ile milattan sonra (MS) 4. yüzyıl arasında inşa edildiği değerlendirilen 200'den fazla piramit bulunuyor.

Bu tarih aralığında bölgede hakim ve önemli bir güç olan Kuş Krallığı'nın Meravi bölgesini merkez şehir olarak kullandığı biliniyor.

Ülkenin kuzeyindeki Nil Nehri eyaletinin Şendi şehri sınırlarındaki Meravi bölgesi, Kuş Krallığı'nın taht merkezi ve anıt mezarların bulunduğu Meravi Adası ile güneydeki yerleşim yerleri, dini merkez olan Musavvarat es-Sufra ve Naka olmak üzere 3 antik şehri kapsıyor.

Nil Nehri’nin doğusunda, kahverengi tepelerle çevrili ve yarı çöl bölge, 6. yüzyılda Hristiyanlığın gelişiyle gücünü yitiren Kuş Krallığı’nın en iyi korunmuş kalıntılarını barındırıyor.

Meravi antik kentindeki piramitlere yakınındaki köyden dolayı "Becraviya" adı veriliyor.

Dünyaca tanınan Mısır piramitlerinden sayıca çok daha fazla olan Becraviya piramitleri, Mısır'dakinden daha küçük boyutta inşa edildi.

Bir kısmı yıkıntı durumundaki tarihi piramitler, güney, kuzey ve batı piramitleri olmak üzere 3 gruba ayrılıyor.

Giriş kısımları genellikle doğuya bakan bu piramitlerin uzunluğu, 6 ile 30 metre arasında değişiyor.

Kuş Krallığı Hanedanı'nın mezarlarının üzerine inşa edildiği sanılan piramitlerin duvarlarında çeşitli süsleme ve kabartmaların yanı sıra bazı olaylar tasvir ediliyor.

Bazı kaynaklarda Sudan'daki piramitlerin Mısır'dan etkilenerek yapıldığı belirtilse de Mısır'dakilerden 800 yıl daha eski olduğu ileri sürülüyor.

Çatışmalar nedeniyle piramitlere turist gelmiyor

Eskiden bu antik kentin yakınındaki Becraviya köyü halkı, develeriyle turistleri gezdiriyor, girişte açtıkları tezgahlarda bölgeye has hediyelik ürünler satıyordu ancak devam eden çatışmalar nedeniyle artık Sudan'a turist gelmiyor.

Piramitlerin yeterince bilinmediğinden yakınan Becraviya halkı, çölün ortasında adeta saklı hazine gibi duran değerlerinin dünyaya tanıtılmasını istiyor.

Bazı doğal ve insani etkenlerle bir kısmı ciddi hasar gören piramitlerin bir kısmı ise aslına uygun olmayan yöntemlerle restore edilmiş durumda.

Ülkede yıllarca süren savaşlar, ekonomik ve siyasi istikrarsızlık gibi nedenlerle piramitlere gereken bakım yapılamıyor.

Ayrıca İtalyan define avcısı ve gezgin Giuseppe Ferlini’nin müdahaleleri başta olmak üzere 19. yüzyılda Avrupalı arkeologların kazı çalışmaları nedeniyle bölge ciddi tahribata uğradı.


Muhabir: Ahmed Satti,Gökhan Kavak