Türkiye'de firmalar 5 yılda 21,7 trilyon lira banka kredisi kullandı

ANKARA (AA) - AA muhabirinin, Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliğiyle yapılan "Sektör Bilançoları 2023" araştırma sonuçlarından derlediği bilgiye göre, ülkede 2023 itibarıyla 1 milyon 62 bin 328 firma faaliyet gösteriyor.

Ülkede faaliyet gösteren firmaların kullandıkları kısa ve uzun vadeli banka kredilerinin toplamı son yıllarda düzenli olarak arttı. Bu firmaların 2019'da kullandıkları banka kredileri toplamı 2 trilyon lira iken, bu tutar Kovid-19 salgınının başladığı 2020'de 2,6 trilyon liraya yükseldi.

Takip eden yıllarda da düzenli artışına devam eden banka kredileri, 2021'de 3,8 trilyon liraya, 2022'de 5,7 trilyon liraya ve 2023'te de 7,5 trilyon liraya çıktı.

Böylece firmaların 5 yılda kullandığı kredilerin toplamı 21,7 trilyon liraya ulaştı. Kullanılan banka kredilerinin vadelerine bakıldığında, uzun vadeli olanların kısa vadeli kredilerin yaklaşık 2 katına kadar ulaşması dikkati çekti. Kredilerin 14 trilyon 373 milyar lirası uzun vadeli, 7 trilyon 375 milyar lirası ise kısa vadeli kredilerden oluştu. Böylece uzun vadeli krediler toplam kredilerin yüzde 66’sına denk geldi.

2 sektörde kısa vadeli krediler daha fazla

Bu dönemde sadece "tarım, ormancılık ve balıkçılık" ile "toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı" sektörlerinde yer alan firmaların kısa vadeli banka kredilerinin, uzun vadelilerden daha fazla olduğu görüldü.

Kullanılan kredilerin sektörel dağılımına bakıldığında, en fazla banka kredisi kullanan firmaların imalat sektöründe yer aldığı kayıtlara geçti. Bu sektördeki firmalar 5 yılda 6,4 trilyon lira kredi kullandı. Bunların 3,2 trilyon lirası kısa vadeli, 3,2 trilyon lirası ise uzun vadeli kredilerden oluştu.

İmalatın ardından en fazla kredi kullanan sektör 3,5 trilyon lira ile "toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı" oldu. Bu sektörde kullanılan kredilerin 1,3 trilyon lirası uzun vadeli, 2,2 trilyon lirası kısa vadeli olarak hesaplandı.

En fazla kredi kullanan üçüncü sektör ise 2,9 trilyon lira ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı olarak kayıtlara geçti. Bu sektörün kullandığı kredilerin 2,7 trilyon lirası uzun vadeli, 276 milyar lirası kısa vadeli oldu.

Öte yandan, bu dönemde kullandığı banka kredisi en az olan sektörler 7,2 milyar lira ile "diğer hizmet faaliyetleri", 33,2 milyar lira ile "kültür, sanat, eğlence, dinlence ve spor" ve 41,2 milyar lira ile "eğitim" olarak sıralandı.

2019-2023 yıllarında sektörlerin bilançolarında yer alan uzun ve kısa vadeli banka kredileri şöyle:

Sektörler (bin lira)/ yıllar		2019	2020	2021	2022	2023	Ara toplam	Toplam
Tarım, ormancılık ve balıkçılık	uv	4.728.803	7.170.969	10.024.292	15.513.065	18.581.342	56.018.471	133.441.411
	kv	6.397.361	8.171.409	12.853.578	21.776.861	28.223.732	77.422.940
Madencilik ve taş ocakçılığı	uv	28.252.608	34.746.803	46.544.191	56.043.498	23.446.146	189.033.245	264.834.426
	kv	6.630.936	8.519.215	10.191.329	23.281.602	27.178.100	75.801.182
İmalat	uv	321.009.818	433.093.549	596.612.199	853.223.620	1.014.239.256	3.218.178.442	6.422.260.863
	kv	251.801.070	301.100.462	491.367.575	972.421.841	1.187.391.473	3.204.082.422
Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı	uv	220.063.655	273.814.258	450.395.306	686.571.798	1.017.145.891	2.647.990.909	2.923.910.686
	kv	23.596.783	24.682.793	44.939.687	98.544.092	84.156.423	275.919.777
Su temini; kanalizasyon, atık yönetimi ve iyileştirme faaliyetleri	uv	2.086.593	3.858.105	4.741.637	7.496.468	8.875.922	27.058.726	43.827.276
	kv	1.293.769	2.121.609	2.942.660	4.734.179	5.676.333	16.768.550
İnşaat	uv	167.583.349	213.233.595	299.544.390	381.201.737	460.654.336	1.522.217.406	1.996.109.215
	kv	58.331.717	67.926.748	70.682.444	112.105.964	164.844.936	473.891.808
Toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı	uv	155 945 964	209 746 264	227 013 897	324 281 842	419 961 489	1.336.949.457	3.516.941.380
	kv	169 027 609	208 861 374	301 789 255	615 909 983	884 403 702	2.179.991.923
Ulaştırma ve depolama	uv	196 448 453	262 816 928	434 287 337	549 243 574	780 030 185	2.222.826.476	2.519.711.577
	kv	23 965 211	37 636 133	51 887 642	73 577 067	109 819 048	296.885.102
Konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri	uv	76 234 037	103 409 588	161 482 901	187 327 494	249 189 282	777.643.301	935.308.012
	kv	14 530 619	19 596 201	24 152 365	37 860 036	61 525 489	157.664.711
Bilgi ve iletişim	uv	24 794 373	24 570 745	34 128 993	46 986 273	53 673 298	184.153.681	258.214.810
	kv	7 362 760	11 535 948	8 439 213	19 876 401	26 846 807	74.061.129
Gayrimenkul faaliyetleri	uv	81 397 853	96 688 254	170 434 917	217 353 976	311 977 176	877.852.177	979.702.258
	kv	6 896 441	19 050 216	19 161 326	32 365 710	24 376 388	101.850.081
Mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler	uv	104 962 585	125 877 137	220 744 110	197 466 334	276 341 503	925.391.669	1.147.193.667
	kv	27 836 738	31 247 609	34 268 223	45 078 793	83 370 634	221.801.998
İdari ve destek hizmet faaliyetleri	uv	24 287 401	31 127 379	40 114 923	58 335 746	89 393 940	243.259.389	395.820.415
	kv	13 172 242	20 271 599	24 144 524	39 206 569	55 766 092	152.561.026
Eğitim	uv	5 132 093	5 766 305	3 630 259	4 225 462	5 687 618	24.441.736	41.163.137
	kv	1 656 663	2 544 899	3 319 058	4 410 759	4 790 021	16.721.401
İnsan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri	uv	11 279 510	14 795 897	15 270 926	21 196 516	25 445 866	87.988.715	128.998.539
	kv	3 672 637	4 401 812	5 798 152	11 314 234	15 822 991	41.009.824
Kültür, sanat, eğlence, dinlence ve spor	uv	1 779 435	10 099 218	2 926 370	4 329 692	9 244 201	28.378.916	33.159.958
	kv	659 386	1 588 896	496 107	704 548	1 332 105	4.781.041
Diğer hizmet faaliyetleri	uv	424 236	548 093	647 818	871 432	1 161 029	3.652.607	7.218.653
	kv	369 326	448 985	492 522	911 998	1 343 215	3.566.046
Toplam		2.043.612.035	2.621.068.993	3.825.470.124	5.725.749.162	7.531.915.967	21.747.816.282	21.747.816.282

Muhabir: Erhan Cihan Ünal