ANKARA (AA) - Hayata geçirdiği projelerle adını uzay ve havacılık alanında önde gelen ülkeler listesine yazdıran Türkiye, gelecek yıl bütçesinden ayrılan 5 milyar 52 milyon lirayı uzay vatandaki çalışmalarını sürdürmek için kullanacak.
AA muhabirinin 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi'nden yaptığı derlemeye göre, Türkiye, bu yıl insanlı ilk uzay misyonunu başarıyla gerçekleştirirken, kendisini uzay ve havacılıkta söz sahibi ülkeler listesinde üst sıralarda tutacak çalışmalarını devam ettirmeyi planlıyor.
Bu kapsamda 2024 için uzay ve havacılığa ayrılan 4 milyar liralık bütçe, 2025 yılı için 5 milyar 52 milyon liranın üzerine çıktı.
2027'de bütçe 7 milyar liraya ulaşacakSöz konusu bütçe tahminlerindeki artış, ilk astronotu Alper Gezeravcı ve ikinci astronotu Tuva Cihangir Atasever'i ve ilk yerli ve milli uydusu TÜRKSAT 6A'yı bu yıl uzaya gönderen Türkiye'nin, Milli Uzay Programı'ndaki maddeleri birer birer hayata geçirmedeki kararlılığını gösteriyor.
Programdaki "Ay'a ilk temasın sağlanması" hedefi için ise çalışmalar sürdürülüyor. Ay Projesi kapsamında 2026'da Ay ile ilk teması kurması planlanan uzay aracının tasarım ve üretim süreci ise TÜBİTAK UZAY tarafından yürütülüyor.
Söz konusu tarihte Türkiye ayrıca dünyanın en büyük uzay etkinliği olan Uluslararası Uzay Kongresi'ne (IAC) de ev sahipliği yapacak. Kongre 2026 yılında Antalya'da düzenlenecek.
Gelecek dönemde daha pek çok önemli projeyi hayata geçirmeyi planlayan Türkiye, uzay ve havacılık programları için 2026'da 5 milyar 984 milyon 396 bin lira ayırdı.
Derin uzay çalışmalarındaki itki sistemlerinde kullanılmak üzere füzyon teknolojisinin geliştirilmesi amacıyla kurulacak olan AR-GE merkezinin tamamlanmasının beklendiği 2027 için ise 6 milyar 802 milyon 903 bin lira ayrılması öngörüldü.
TUA'nın bütçesi belli olduKritik öneme haiz uzay ve havacılık teknolojileri ve bilimlerinde mevcut kapasiteyi artırarak Türkiye'nin bu alanda lider ülkeler arasında yer almasını sağlamak amacıyla çeşitli projeler de yürütülecek.
Söz konusu 2025-2027 döneminde Ay ve derin uzay çalışmalarının yanı sıra uluslararası işbirlikleri kapsamında eğitim, ortak teknoloji geliştirme, deney, uzay havasındaki değişimleri izlemek üzere kurulacak Uzay Havası Uygulama Merkezini tamamlama çalışmaları gibi faaliyetler de yürütülecek.
Türkiye Uzay Ajansına (TUA) tüm bu faaliyetlere katkı sunabilmesi için gelecek yıl için ayrılan bütçe 2 milyar 344 milyon 953 bin lira oldu. Söz konusu bütçe 2026 için 2 milyar 781 milyon 864 bin lira ve 2027 için 3 milyar 163 milyon 928 bin lira olarak belirlendi.
Milli uzay programı hedefleriAyrıca yeni nesil uydu geliştirme alanında dünyayla rekabet edebilecek ticari marka ortaya çıkarılması da hedefleniyor.
Ülkeye ait bölgesel konumlama ve zamanlama sistemi geliştirilmesi, uzaya erişimin sağlanması ve uzay limanı kurulması, uzay havası ya da meteorolojisi alanına yatırım yapılması ve bu alanda yetkinliğin artırılması ana hedefler arasında bulunuyor.
Türkiye'yi astronomik gözlemler ve uzay nesnelerinin yerden takibi konularında daha ileri seviyeye taşımak, ülkede uzay sanayi ekonomi sistemini daha da geliştirmek ve uzay teknolojisi geliştirme bölgesi kurmak da programdaki başlıklar arasında yer alıyor.
Böylece Türkiye, 600 milyar dolara erişen ve hızla 1 trilyon dolara çıkması öngörülen uzay ekonomisinden pay alma hedefine emin adımlarla ilerliyor.
Muhabir: Zeynep Duyar
